Kijk naar video deel-3 ! Klik
Ammanplein 6-8, Queridostraat,
H.V. Gerretsen 1959-1962
Het
gebouw voor de Ammanstichting bevat onderwijsfaciliteiten voor doven en
slechthorenden. De verschillende onderdelen van het gebouw hebben elk
een eigen functionele bouwkundige vertaling gekregen, die ook in de
gevels tot uitdrukking komt. Met zijn expressieve gevel en vrijstaande
decoratieve lifttoren vormt het gebouw een karakteristiek staaltje wederopbouwarchitectuur.
De Ammanstraat in het centrum herinnert aan de oude plek van de Ammanstichting, de sinds 1853 in Rotterdam gevestigde Inrichting voor Doofstommenonderwijs. Straat en stichting zijn vernoemd naar J.C. Amman, die in de zeventiende eeuw doofgeborenen leerde spreken.
In 1939 betrok de school een nieuw gebouw ongeveer op de plek van het huidige Hiltonhotel. Hoewel zwaar getroffen in de oorlog, bleef dit gebouw nog tot begin jaren zestig in gebruik. In 1962 was de eerste fase van de nieuwbouw aan het Ammanplein bij de Warande klaar. In 1964 werd de tweede fase met een gymnastiekgedeelte opgeleverd.
Aanvankelijk was voor de nieuwbouw een locatie nabij het Groothandelsgebouw gedacht. De school heeft een regiofunctie en voor een goede bereikbaarheid per openbaar vervoer was een plek nabij het Centraal Station praktisch. Maar de trillingen van het treinverkeer zouden veel hinder geven aan de pas ontwikkelde hoortoestellen. Uiteindelijk werd een terrein aan de Warande gevonden. De Haagse architect H.V. Gerretsen kreeg de opdracht. De eerste paal werd in maart 1959 geslagen en het gebouw werd op 5 oktober 1962 officieel geopend.
De ongeveer tweehonderd leerlingen van de Ammanstichting variëren in leeftijd van drie tot twintig jaar. Ook de mate van gehoorgestoordheid varieert. Er zijn afdelingen voor kleuters, voor dove kinderen zonder voor de taalontwikkeling bruikbare gehoororganen, voor dove kinderen met bruikbare gehoororganen, voor uitgebreid onderwijs aan gehoorgestoorde kinderen en voor dove kinderen met neveneffecten.
Het programma van eisen omvatte behalve deze specifieke lesruimtes ook een groot aantal andere functies: de administratie, het audiologisch centrum, een pedologisch instituut en een bibliotheek. Sommige leerlingen die ver weg wonen of die voor een langere observatie in de Ammanstichting verblijven zijn in het complex gehuisvest en er is een dienstwoning voor de conciërge. Het gymnastieklokaal staat apart.
Hoewel er op de gekozen locatie geen plaats was voor paviljoens, is toch een soort verticale paviljoenachtige opzet gerealiseerd, waarbij elke afdeling een eigen entree heeft. Trappen en lift zijn bronnen van lawaai, zeker voor de gevoelige gehoorapparaten en zijn geïsoleerd of los van het gebouw gesitueerd.
De oudere leerlingen zijn in een 'tros'-vormig
apart gebouwtje ondergebracht. De lokalen in de 'tros' hebben een
zeshoekige vorm, zodat er licht van beide zijden invalt voor het door
middel van liplezen gegeven onderwijs. Ze hebben door de absorberende
plafonds en wanden een 'droog' geluid met weinig galm. Op het dak van
de 'tros' is een ronde bibliotheek annex docentenkamer gesitueerd.
Tussen
de 'tros' en het hoofdgebouw ligt een overdekte speelplaats. Het
hoofdgebouw telt negen lagen en bestaat uit vijf onderdelen: een
souterrain, twee lagen voor de kleuters, twee lagen voor de
middengroep, drie lagen kantoor- en stafruimtes en een terugliggende
dakopbouw met twee woningen. In het souterrain bevinden zich een
handenarbeid- en handwerklokaal en een ritmieklokaal voor de kleuters.
De kleuterafdeling bestaat uit twee hogere verdiepingen, zodat er op
insteekvloeren een afgescheiden slaapgedeelte is gecreëerd. De
middengroepen op de twee volgende verdiepingen hebben een eigen
trappenhuis en worden ontsloten door een galerij. De lokalen in de
hoogbouw hebben licht geknikte wanden vanwege de akoestiek.
Op de
hogere verdiepingen van het hoofdgebouw bevinden zich stafruimten en
het audiologisch en pedologisch centrum. Hier bevindt zich een
zogenaamde 'camera silenta', een door middel van schuimplastic wiggen
volledig 'zwevende', trillingvrije ruimte waar absolute stilte heerst.
Dit gedeelte is bereikbaar via het vrijstaande ronde trappenhuis met
lift.
De terugliggende dakopbouw bevat de conciërgewoning en de woning voor het gezinsinternaat.
Het gebouw is als betonskelet gerealiseerd. De twee zijwanden van de hoogbouw zijn als dragende schijven uitgevoerd. Twee kernen, waarin deels de stijgpunten zijn opgenomen, zorgen voor de stabiliteit. De hoofdgevels zijn als vliesgevel uitgevoerd. Op het eerste gezicht lijken de specifieke eisen en ruimtes het uiterlijk van het gebouw bepaald te hebben. Maar bij nadere beschouwing blijkt er weinig logica in de expressie van de functie in de gevels te zijn. Architectuurcritici spraken van gevelbarok en verzuchtten: "Enige relatie tussen functie en vorm mag men toch veronderstellen."
Filmpje sloop gebouw RMI
Klik
Filmpje gebouw RMI
Klik