Rotterdam, 9 dec. Sommige cellen uit een stamcelgebied in het muizenbrein
kunnen zich ontwikkelen tot de zintuigcellen van het binnenoor, de
haarcellen. Ook bij mensen zijn die cellen te vinden. Mogelijk kunnen die in de toekomst bij dove mensen de verloren gehoorfunctie
herstellen, opperen hersenonderzoekers in een artikel dat deze week online
bij de
Proceedings
of the National Academy of Sciences (Early Edition)
verscheen.
Haarcellen zijn
gespecialiseerde cellen die mensen, zoogdieren en vogels nodig
hebben om te kunnen horen. De minuscule trilhaartjes aan de bovenkant van de
haarcellen komen in beweging door geluidsgolven, en worden omgezet in
zenuwsignalen. De tweede stap is dat naburige zenuwcellen die signalen
doorgeven aan de hersenen. Het afsterven van haarcellen is een van de
belangrijkste oorzaken van gehoorverlies. Haarcellen gaan kapot door
regelmatige blootstelling aan hard lawaai, door bepaalde infecties en
antibiotica, en door ouderdom. In Nederland hebben ongeveer 1,5 miljoen
mensen gehoorproblemen. Voor afgestorven haarcellen komen geen nieuwe. En
zonder haarcellen gaan ook de bijbehorende gehoorzenuwcellen kapot.
De onderzoekers ontdekten dat de cellen die de buitenste hersenkamers binnenin
het muizenbrein bekleden, de zogeheten ependymcellen, erg op de haarcellen
van het binnenoor lijken. Ze hebben dezelfde vorm, een bovenkant met
minuscule haartjes, en dezelfde eiwitten. Ook in het mensenbrein bleek dat
het geval.
In een kweekbakje maakten de ependymcellen van muizen, net als echte
haarcellen, contact met de zenuwcellen die nodig zijn voor stap twee. Net
als in het binnenoor liepen in het kweekbakje ook elektrische stroompjes van
de haarcellen naar de zenuwcellen. En in een haarcelvrij gemaakt stukje
binnenoor van een muis nestelden de gekweekte ependymcellen zich op de plek
van de verdwenen haarcellen. Ook konden de onderzoekers de bijbehorende
gehoorzenuwcellen kweken, met hersenstamcellen uit een zone in het
muizenbrein die vlakbij de ependymcellen ligt. In een zenuwcelvrij gemaakt
stuk binnenoor namen de opgekweekte stamcellen de plaats van de echte
gehoorzenuwcellen in, en legden een werkend contact met de bestaande
haarcellen.
Bron: NRC.nl